Biuro Polonii, założone w 2011 roku na podstawie umowy międzypaństwowej między Polską a Niemcami, pełni rolę ważnego mediatora i reprezentanta interesów polskich organizacji działających na terenie Niemiec. Jego główna działalność skupia się na reprezentowaniu spraw ważnych dla Polonii w Niemczech w relacjach ze stroną niemiecką - administracją, instytucjami, organizacjami. Tworzy przestrzeń do budowania relacji i nawiązywania kontaktów pomiędzy polonijnymi organizacjami, wspiera projekty kulturalne oraz edukacyjne aktywnie promując polską kulturę i język w niemieckim społeczeństwie. Temu służy również bogaty serwis informacyjny na profesjonalnie prowadzonej stronie Polonia Viva.

Jednym z kluczowych zadań zespołu Biura Polonii, jakie w ubiegłym roku zostały zaplanowane i zrealizowane, to organizacja systematycznych spotkań będących przestrzenią do dialogu między polską społecznością w Niemczech a ekspertami z różnych dziedzin, co jest istotne dla lepszego zrozumienia i reagowania na potrzeby Polonii. Spotkania te, odbywające się zarówno w siedzibie biura w Berlinie, jak i w SprachCafe oraz w formie online, są otwarte dla uczestników z całych Niemiec. Dzięki temu osoby mieszkające poza stolicą mogą łatwo dołączyć i wziąć w nich czynny udział. Wszyscy są chętnie widziani i zapraszani do dialogu. Tematyka spotkań jest bardzo szeroka począwszy od polskiej kultury i sportu, przez organizację warsztatów z komunikacji bez przemocy, po wsparcie w tworzeniu nowych projektów czy inicjatyw.

Biuro stawia również na silną integrację Polaków w niemieckim społeczeństwie stawiając na współpracę i wzajemne zrozumienie zarówno wewnątrz społeczności polskiej, jak i w kontaktach z Niemcami. Wspiera różnorodne projekty, które umożliwiają Polonii lepsze zrozumienie niemieckiego środowiska kulturowego i społecznego. Ważnym aspektem działalności Biura Polonii jest wsparcie w kwestii rynku pracy. Dzieje się to między innymi poprzez organizację spotkań mających na celu przybliżenie przepisów rynku pracy, uznawania dyplomów, czy przygotowaniu do rozmów kwalifikacyjnych. Ale także dysponuje listą instytucji oraz doradców i doradczyń zawodowych, którzy bezpłatnie oraz częściowo odpłatnie udzielają pomocy w tym zakresie.

Biuro Polonii w Berlinie odegrało znaczącą rolę przy przygotowaniu, organizacji i poprowadzeniu Kongresu Organizacji Polonijnych w Bonn w 2023 roku, który był forum do wymiany myśli i idei pomiędzy stroną polską i niemiecką. Przedstawiciele Biura aktywnie uczestniczyli w dyskusjach na tematy takie jak integracja, edukacja i wzajemne zrozumienie kulturowe skupiając się również na polityce integracyjnej, zatrudnieniu i promocji języka polskiego. Inicjatywa ta spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem i wyjątkowym uznaniem wśród uczestników, co znacząco przyczyniło się do pogłębienia dialogu nie tylko między organizacjami, ale również stroną niemiecką. Udział niemieckich i polskich liderów w panelach umożliwił lepsze zrozumienie potrzeb Polaków w Niemczech i przyczyniło się do kształtowania przyszłych inicjatyw integracyjnych.

Dzień Polonii w Berlinie: Senator Wojciech Ziemniak, Ambasador RP Dariusz Pawłoś, Katarzyna Szmygin-Wirski, Kamila Schöll-Mazurek, Brygida Helbig ; poniżej prezes Konwentu Alexander Zając

Warto podkreślić fakt, że nie ma jednej, jednolitej Polonii. W Niemczech działa bardzo dużo stowarzyszeń mających różne profile działalności, jak choćby wsparcie w nauce j.polskiego, promowanie sportu i kultury, kwestie rynku pracy czy socjalne. Ścieżki organizacji przecinają się przy realizacji wspólnych projektów, by po zakończeniu rozejść się i nadal działać zgodnie ze swoimi priorytetami. Są jednak tematy, które wydają się - przynajmniej większości organizacji - być bliskie i one należą do głównych zadań Biura Polonii na 2024r.

Pierwszym z nich jest młodzież posiadająca polskie korzenie a mieszkająca w Niemczech. To grupa, która rzadko się angażuje w działania polonijne, a posiada potencjał, by stać się ambasadorami polskości w Niemczech. To oni - czujący się dziś częścią niemieckiego społeczeństwa zachowując jednocześnie tożsamość i świadomość swojego pochodzenia - mogą wpływać na kształt relacji polsko-niemieckich na wielu płaszczyznach. Intencją jest dotarcie do młodzieży, poznanie ich oczekiwań i potrzeb, by w konsekwencji wypracować koncepcje i zachęcić do aktywnego udziału w polonijnym życiu społecznym i kulturalnym w Niemczech.

Kolejnym zadaniem jest zaangażowanie w projekt powstającego właśnie Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie. Ważne jest, by także Polonia w Niemczech miała wpływ na jego kształt i w tym kierunku są już poczynione starania.

Trzecim z priorytetów jest kontynuacja wsparcia na rzecz nauki j.polskiego w Niemczech. Choć należy to do głównych zadań Polskiego Centrum Kompetencji i Koordynacji (KoKoPol) Biuro Polonii chce również w tym roku wspierać swojego partnera. Ponadto jest otwarte na wszelkie inne inicjatywy i jest gotowe nadal pomagać przy rozpowszechnianiu i popularyzacji nauki języka polskiego w Niemczech.

Podsumowując ubiegły rok można bez cienia zawahania przyznać, że działania kierownik Biura oraz zespołu przyczyniły się do otwarcia na organizacje spoza Belina i zbudowanie większej świadomości o jego działaniach. Szkolenia z pisania projektów, marketingu czy zakładania stowarzyszeń, zgromadziły wielu uczestników, a spotkania polonijne z organizacjami cieszą się dużym zainteresowaniem jej członków. Pomimo ograniczeń i osobowych i finansowych, a dzięki zaangażowaniu i pracy całego teamu, Biuro staje się coraz poważniejszym partnerem odgrywając ważną rolę w integracji, edukacji i promocji kultury polskiej. Te działania nie tylko umacniają więzi między Polakami, ale również przyczyniają się do budowania mostów między Polonią a niemieckim społeczeństwem, co jest obiecującym kierunkiem na przyszłość. Dzięki podejmowanym staraniom do Polaków w Niemczech docierają informacje o instytucjach, możliwościach, projektach, które mogą im ułatwić życie i pracę w nowym kraju, a także pozwolić na odnalezienie się i świadomy udział w niemieckim społeczeństwie.

Najnowsze wiadomości o Biurze Polonii na www.Polonia-VIVA.de .

Prof. Brygida Helbig i dr Katarzyna Szmygin-Wirski

Fotos: Agata Lewandowski, Robert Siera, Jerzy Uske

Opracowanie : Wiesław Lewicki

Artykuł: Twoje Miasto / czerwiec 2024 / nr 82

Reminiscencje VI Kongressu Organizacji Polskich w Bonn w 2023