Odszedł jeden z najszlachetniejszych polityków naszych czasów – pierwszy premier III RP, kawaler Orła Białego, laureat deutsche Nationalpreis i wielu jeszcze prestiżowych nagród i wyróżnień, człowiek wielkiej przyzwoitości, rozwagi i pokory.

Był  i pozostanie autorytetem moralnym, z którego dorobku myśli winni i dziś czerpać wiedzę politycy. Jego odejście to dla Polski wielka strata, bo uczył nadziei, a podstawowym kryterium jego działalności było zawsze dobro ojczyzny i humanizm.

To on właśnie był inicjatorem apelu 64 intelektualistów solidaryzujących się ze strajkującymi robotnikami Wybrzeża. W sierpniu 1980 roku został przewodniczącym ekspertów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Gdańsku. Po zakończeniu strajku był głównym doradcą Krajowej Komisji NSZZ Solidarność i od 1981 redaktorem naczelnym ”Tygodnika Solidarność”.

Po zwolnieniu z internowania w grudniu 1982 należał do najbliższych doradców Lecha Wałęsy. Wspólnie z Bronisławem Geremkiem kierował przygotowaniem raportu „Polska 5 lat po sierpniu”. Jako zwolennik przejęcia władzy z rąk PZPR niestrudzenie angażował się w rozmowy plenarne Okrągłego Stołu i uczestniczył także w dodatkowych spotkaniach w Magdalence. Uważa się, że był jednym z głównych twórców porozumienia, na mocy którego doszło 4 czerwca 1989 do pierwszych wolnych wyborów. Potrafił pertraktować i godzić. Dlatego, między innymi, 19 sierpnia 1989 został desygnowany przez Wojciecha Jaruzelskiego na stanowisko prezesa Rady Ministrów i 24 sierpnia Sejm PRL  X kadencji (sejm kontraktowy) powołał Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko premiera. Po słynnym expose wygłoszonym 12 września, w którym mówił o tzw. „grubej kresce”, jego polityczni oponenci uznali, że za wiele wybacza i jest zbyt pobłażliwy wobec działaczy politycznych PRL.

W rzeczywistości premier Tadeusz Mazowiecki miał na uwadze to, by nie brać odpowiedzialności za szkody i błędy rządzących w czasach PRL, lecz podążać ku naprawie Rzeczypospolitej. Jego rząd przeprowadził wiele reform, które wiodły ku transformacji gospodarczej i budowały fundamenty demokratycznego państwa.  Narastający od wiosny 1990  konflikt z Lechem Wałęsą i przegrana w grudniu 1990 rywalizacja w wyborach prezydenckich przyczyniły się do ustąpienia jego rządu i 4 stycznia 1991 Tadeusz Mazowiecki przestał być premierem. Wkrótce stworzył Unię Demokratyczną, a następnie Unię Wolności. W latach 1991 – 2001 był posłem na Sejm.

Wyznaczony w 1992 przez Komisję Praw Człowieka ONZ do negocjacji przebywał jako wysłannik w Bośni i Hercegowinie. W 1995 poddał się do dymisji na znak protestu przeciw bierności wspólnoty międzynarodowej wobec popełnianych tam przestępstw i zbrodni. W latach 2003 – 2009 zasiadał w Radzie Zarządzającej Funduszu Powierniczego na rzecz ofiar przestępstw podlegających jurysdykcji Trybunału Karnego w Hadze. Nieustannie angażował się w polskie i europejskie sprawy, w których dobro człowieka było priorytetem. Współtworzył preambułę do uchwalonej w kwietniu 1997 Konstytucji RP.

Od października 2010 pełnił funkcję doradcy prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Dla nas Polaków zamieszkałych w Niemczech pozostanie w pamięci jako ten, który w dniu 12 listopada 1989 roku spotkał się w byłym pałacu hrabiego Helmuta von Moltke w Krzyżowej na Dolnym Śląsku z kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec Helmutem Kohlem i razem uczestniczyli w Mszy Pojednania odprawionej przez biskupa diecezjalnego opolskiego Alfonsa Nossola.