Deniz Kurku – dolnosaksoński Pełnomocnik ds. Migracji i Partycypacji oraz Późnych Przesiedleńców (SPD) pełni swoją społeczną funkcję od listopada 2022; od 2013 roku jest posłem dolnosaksońskiego Landtagu z okręgu Delmenhorst, ma 39 lat, żonaty, 1 dziecko.
Mama z Bremy, papa przybył do Delmenhorst z Adany jako syn tureckiego „gastarbeitera”. Deniz Kurku miał w młodości liczne kontakty z migrantami np. z Rosji czy Polski, które go „pozytywnie ukształtowały”.
Nowy pełnomocnik nie obawia się stojących przed nim wyzwań, choć zdaje sobie sprawę z nadziei i oczekiwań, jakie różne grupy społeczne wiążą z jego pracą. Do swoich zadań podchodzi z należytym szacunkiem, zdobywając kolejne doświadczenia i zaufanie zainteresowanych. Obiecuje zaangażowanie i wytrwałość.
Spośród wielu tematów wymieniowych podczas spotkania Deniza Kurku z przedstawicielami grup migranckich w Hanowerze 01.03.2023 na pierwsze miejsce wysunęło się nauczanie języka odziedziczonego w kontekście wielojęzyczności. Pełnomocnik ma osobiste doświadczenia w tym zakresie, sam mówi po turecku, a jego córka – obok niemieckiego – poznaje w domu arabski.
Doceniając wagę zagadnienia Pełnomocnik ostrzega jednak przed wygórowanymi oczekiwaniami w sytuacji, kiedy szkolnictwo w Dolnej Saksonii boryka się z licznymi problemami, zwłaszcza z niedoborem nauczycieli. Lekcje języka odziedziczonego (HU) należą do tej grupy przedmiotów, obok np. sportu, muzyki, etyki itp., z których najczęściej szkoły rezygnują, przesuwając nauczycieli na zastępstwa np. za brakujących wychowawców klas. Pełnomocnik ds. Migracji i Partycypacji może w takim przypadku tylko apelować do szkół, by bardziej równomiernie rozkładały obciążenia. Rozwiązanie kryzysu widzi w dwóch aspektach: krótkoterminowo przez zwolnienie nauczycieli z obowiązków administracyjnych i otwieranie się systemu szkolnego na kadry z innych zawodów, długoterminowo w uatrakcyjnieniu zawodu nauczyciela.
Deniz Kurku jest otwarty na wprowadzenie nauczania zdalnego jako formy uzupełniającej zajęcia w szkołach. Przy czym jego zdaniem należy brać pod uwagę cały wachlarz aspektów, począwszy od bezpośredniego kontaktu uczniów z nauczycielem i między sobą, a skończywszy na technicznym wyposażeniu uczniów i zapewnieniu im warunków lokalowych do pracy zdalnej. Pełnomocnik uważa za ciekawy pomysł zrealizowania takiego projektu pilotażowego w zakresie nauczania języka odziedziczonego.
Swoje główne zadanie widzi Pełnomocnik w reprezentowaniu interesów i zgłaszanych mu potrzeb migrantów wobec rządu landowego i dolnosaksońskiego parlamentu. Celem jest osiągnięcie jeszcze lepszej koabitacji społeczeństwa landu.
Do osobistych punktów ciężkości Deniz Kurku zalicza tworzenie pozytywnego obrazu migracji, na przykład przez prezentowanie szerokiej opinii publicznej przedsiębiorczyń-imigrantek. Chciałby także zwiększyć udział imigrantów wśród pracowników różnych urzędów. Ponadto pragnie poświęcić więcej uwagi kobietom i dzieciom doświadczonym przymusową migracją.
Jego środki działania jako osoby spełniającej funkcję społeczną, są ograniczone: może formułować opinie, prowadzić dyskusje, wnosić wybrane tematy do przestrzeni publicznej, lobbować w landtagu. Migracja, partycypacja, integracja – także na rynku pracy - czy uznanie kwalifikacji zawodowych, to tylko nieliczne tematy, na które wypowiada się Pełnomocnik. Unika przy tym stereotypu migrant= petent, eksponuje natomiast korzyści płynące z przyjmowania imigrantów.
Pole swojego działania definiuje bardzo szeroko: od pojedynczych urzędów i instytucji przez struktury ministerialne, po dolnosaksoński landtag. Podkreśla przy tym, że nie można oczekiwać, iż pełnomocnik rozwiąże wszystkie problemy. Partycypacja dotyczy całego społeczeństwa i każdy powinien na swoją miarę pracować na jej rzecz. W tym zakresie Pełnomocnik liczy na wsparcie ze strony wszystkich, w których interesie występuje.
Grażyna Kamień-Söffker
Wywiadu z Denizem Kurku (w języku niemieckim) posłuchać można na stronach podcastu polonijnego magazynu radiowego PolenflugNeo w Hanowerze pod adresem:
https://www.radiopolenflug09.de/pdcst_grazyna.html#2023_Deniz_Kurku